Πώς θα φας σαν ντόπιος στις διακοπές
Το τελευταίο πράγμα που θέλεις να φας κάτω από τον πλάτανο του χωριού ή στο γραφικό λιμανάκι του ακριτικού νησιού είναι κινόα και αβοκάντο.
- 26 ΙΟΥΛ 2023
Λένε ότι όταν επισκέπτεσαι ένα νέο μέρος πρέπει να ακολουθήσεις τους ντόπιους για να ανακαλύψεις τις πιο αληθινές πτυχές του. Αυτή η οδηγία όμως είναι κάπως ασαφής από μόνη της. Το φαγητό αποτελεί έναν από τους καλύτερους τρόπους για να γνωρίσεις έναν τόπο, αφού τις περισσότερες φορές συνδέεται με τη ζωή των κατοίκων, τις παραδόσεις και τις συνήθειές τους.
Τα τελευταία χρόνια όμως υπάρχει μία σύγχυση στις επιλογές που βρίσκουμε στις διακοπές μας. Όσο εμείς ψάχνουμε για πίτες με σπιτικό φύλλο και ζαρζαβατικά από το μποστάνι, πέφτουμε πάνω σε bao buns και eggs benedict. Η προσφορά και η ζήτηση είναι όροι αλληλένδετοι και στην περίπτωση των επιχειρήσεων εστίασης -κυρίως στα νησιά- παρατηρείται μία αύξηση μαγαζιών.
Οι επιχειρηματίες πιθανότατα να θέλησαν να καλύψουν ένα κενό στην αγορά και τα aesthetics κι έτσι άρχισε να ξεπροβάλλει παντού το τρίπτυχο τσιμεντοκονία-γήινα χρώματα-φυσικά υλικά σε συνδυασμό με συνεργασίες με γνωστούς chefs και mixologists. Κι ως ένα βαθμό το είχαμε ανάγκη.
Αυτό που χρειάζεται περισσότερο όμως ένας τόπος είναι η συνέπεια στην ποιότητα, η ανάδειξη των πρώτων υλών και των παραγωγών και η ενίσχυση της τοπικής οικονομίας. Δώσε ψήφο εμπιστοσύνης σε αυτούς που σέβονται τον τόπο και δεν ακολουθούν απλώς το hype.
Όταν αναζητούμε προτάσεις για εστιατόρια στο σπίτι, βασιζόμαστε σε φίλους και στο διαδίκτυο. Ωστόσο, όταν είμαστε διακοπές φανταζόμαστε ότι ένας ντόπιος θα μας καθοδηγήσει στο καλύτερο φαγητό της ζωής μας, κατά προτίμηση κάπου «αυθεντικά» και «μυστικά».
Ντόπιος δε σημαίνει και food expert
Είναι κάπως αστείο γιατί τις προάλλες όταν ρώτησα μια κοπέλα από τη Νάξο, πού τρώει καλά στο νησί, μου ανέφερε ένα μαγαζί με πίτσα. Κι ενώ η πίτσα είναι πάντα καλοδεχούμενη, είχα στο μυαλό μου κάτι πιο τοπικό, ένα κρυμμένο μυστικό που θα μπορούσα αργότερα να το μοιραστώ περήφανη για την ανακάλυψή μου.
Πώς τρώμε τελικά σαν ντόπιοι στις διακοπές; Αρχικά βγάζοντας από το μυαλό μας τη λέξη «ντόπιος», σαν να θεωρούμε δεδομένο ότι πρέπει όλοι να είναι σώνει και ντε food experts.
Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνεις πριν επισκεφτείς έναν τόπο, είναι μια έρευνα για τα προϊόντα, τις παραδοσιακές συνταγές και τα πιάτα. Στη συνέχεια, μια γρήγορη αναζήτηση για εστιατόρια και ταβέρνες, θα σου δώσει μια πρώτη εικόνα. Να έχεις στο μυαλό σου βέβαια ότι οι κριτικές που διαβάζεις δεν είναι πάντα ακριβείς. Αν δεις μερικά μέρη να εμφανίζονται ξανά και ξανά σε διάφορες δημοσιεύσεις και πηγές, αυτό είναι καλό σημάδι.
Τα social media αποτελούν επίσης έναν καλό οδηγό. Δεν είναι λίγοι οι λογαριασμοί που βασίζονται στη νοσταλγία των διακοπών μας σαν παιδιά, και αναζητούν μετά μανίας μία γιαγιά που καθαρίζει πατάτες και χόρτα για την οικογενειακή ταβέρνα, το τέλειο γαλακτομπούρεκο κάτω από τον πλάτανο και τον ελληνικό καφέ που συνοδεύεται από γλυκό του κουταλιού. Το Instagram αποτελεί το ιδανικό μέσο για να ανταλλάζεις απόψεις με κόσμο που έχει ήδη ταξιδέψει στο μέρος που θέλεις να επισκεφτείς και μπορεί να σου δώσει μία εικόνα για το φαγητό.
Το ποια είναι η πηγή σου παίζει σημαντικό ρόλο. Με μία ματιά στο Google θα πέσεις πάνω σε δημοσιεύματα για τοπικούς παραγωγούς και οινοποιεία. Προτίμησε λοιπόν να στραφείς κατευθείαν σε αυτούς για να προμηθευτείς απευθείας προϊόντα και για να μάθεις με ποια εστιατόρια και ταβέρνες συνεργάζονται. Γνωρίζοντας τι βγάζει ο κάθε τόπος, μπορείς να αναγνωρίσεις κατά πόσο ένα μαγαζί ακολουθεί την εντοπιότητα.
Με απλά λόγια αυτό που θέλεις να δεις στον κατάλογο είναι επιλογές με προϊόντα του τόπου και εποχικά φαγητά. Μη φας αβοκάντο και κινόα κάτω από τον πλάτανο του χωριού, είναι κρίμα. Αναζήτησε φούρνους που ζυμώνουν ψωμί και φτιάχνουν χειροποίητες πίτες, εργαστήρια με παραδοσιακά γλυκά, ταβέρνες που συνεργάζονται με ψαράδες και επιλέγουν ντόπιο κρέας.
Όταν ανοίξεις το μενού, τσέκαρε επίσης τις επιλογές σε κρασί και μπύρες. Αν βρεις ετικέτες από τον ελληνικό αμπελώνα και κυρίως από μικρούς παραγωγούς ή ζυθοποιίες, τότε είσαι σε πολύ καλό δρόμο. Για να φας καλά σε ένα μέρος, το πιο σημαντικό είναι να θέλεις να ασχοληθείς με το φαγητό σου.
«Ομάδα που κερδίζει, δεν αλλάζει» λένε όσοι ασχολούνται με το ποδόσφαιρο, αλλά αυτή η τακτική ισχύει και στο φαγητό μας. Αν βρεις την ταβέρνα των ονείρων σου, είσαι πολύ τυχερός.
Είναι ένα καφενείο που σερβίρει για πρωινό αυγά από το κοτέτσι και φρεσκοκομμένες πατάτες με στάκα σαν τον Πόντιο στη Ζάκρο της Κρήτης; Μια ψαροταβέρνα που βασίζεται αποκλειστικά σε ό,τι φέρνει το καΐκι, όπως το Απανέμι στη Μουτσούνα της Νάξου; Ένας μερακλής τύπος σαν τον κτηνοτρόφο Αντώνη Αντιβαχή που φτιάχνει κορυφαία γυλωμένη μανούρα και το πιο νόστιμο γιαούρτι στο παντοπωλείο του Σάμπλου, στην Κίμωλο; Μη ζητήσεις περισσότερα.
Ψάρια και θαλασσινά
Όταν μιλάμε για ψάρια και θαλασσινά, το ζητούμενο δεν είναι να φας σαν ντόπιος, αλλά ως υπεύθυνος καταναλωτής. Η Κωνσταντίνα Παρασκευά, Ωκεανογράφος με Μεταπτυχιακό Εξειδίκευσης στη Διατήρηση της Βιοποικιλότητας, τονίζει τη σημασία του σωστού τρόπου αλίευσης, καθώς επίσης και της εποχής.
«Τα λεγόμενα “αβγωμένα” ψάρια, αλιεύτηκαν παράνομα και πρακτικά αυτό σημαίνει ότι εκείνη τη στιγμή καταναλώνουμε ένα άτομο στην παραγωγική του ηλικία που δεν το αφήσαμε να γεννήσει τους απογόνους του, συμβάλλοντας έτσι πολύ στη μείωση του πληθυσμού του. Στο διαδίκτυο μπορούμε, εύκολα με μια αναζήτηση, να τσεκάρουμε την περίοδο αναπαραγωγής των ψαριών που θέλουμε να καταναλώσουμε» είχε πει σε παλιότερη συνέντευξή της στο the Magazine του News247.
Αποφεύγουμε τα υπομεγεθή ψάρια και θαλασσινά (αυτά που έχουν δηλαδή μικρότερο μέγεθος από όσο θα έπρεπε, το οποίο ορίζεται για κάθε είδος από Ευρωπαϊκό κανονισμό) πράγμα που σημαίνει ότι είναι γόνος, δηλαδή νεαρό ψάρι/θαλασσινό και δεν έχει προλάβει να φτάσει σε ηλικία αναπαραγωγής και να αναπαραχθεί.
«Είναι εξαιρετικά σημαντικό να σταματήσουμε να καταναλώνουμε γόνο και να αφήνουμε τα είδη να ολοκληρώνουν τον αναπαραγωγικό τους κύκλο, αλλιώς συμβάλλουμε σε μια γενοκτονία και τα οδηγούμε σε εξαφάνιση. Επίσης, ενημερωνόμαστε για το ποια είδη απειλούνται με εξαφάνιση κι έτσι η αλιεία τους απαγορεύεται βάσει νομοθεσίας και διεθνών συμβάσεων» είχε σημειώσει αναφέροντας ενδεικτικά τον τόνο, τον ροφό, τον ξιφία, τα καρχαριοειδή αλλά και προστατευόμενα είδη -όπως οι πετροσωλήνες και οι πίννες- τα οποία δυστυχώς συναντάμε σε καταλόγους εστιατορίων.
«Τέλος, αν και η νομοθεσία δυστυχώς επιτρέπει την αλίευση του αχινού με ειδική άδεια, ο αχινός αποτελεί προστατευόμενο είδος στη χώρα μας γιατί ο πληθυσμός του έχει μειωθεί σημαντικά» ήταν η προτροπή ή μάλλον παράκλησή της. Κι έχει νόημα, αν θέλουμε να τρώμε και σε μερικά χρόνια από τώρα «σαν ντόπιοι».
